Klachten bij coeliakie; vormen van coeliakie; relatie leeftijd - klachten

[tine]

Welke vormen van coeliakie zijn er

De “klassieke” gevallen van coeliakie zijn het makkelijkst te herkennen aan de hand van de klachten:
- spijsverteringsproblemen: diarree en/of verstopping, overgeven, buikpijn, een bolle buik, anorexia, slechte eetlust, achterblijvende groei, lusteloosheid, slappe spieren, spierverlies, “unhappy” gedrag
- sterk beschadigde darmvlokken
- hoge antistoffen tegen gluten in het bloed
- HLA-genen die passen bij coeliakie (HLA-DQ2 en 8)
- klachten die verdwijnen door het glutenvrije dieet.

Toch komt coeliakie de laatste 20 jaar vaak op een andere manier tot uiting. Hoewel het misgaat in de darmen, hoeft dat niet altijd tot darmklachten te leiden. Coeliakie kan het lichaam op veel manieren ontregelen. Naast de klassieke vorm van coeliakie bestaat er “a-typische coeliakie”.

Deze klachten komen het meest voor bij a-typische coeliakie:
-   DH (huiduitslag en jeuk)
-   kort postuur (bij 15% van de kinderen)
-   uitgestelde puberteit
-   putjes of groeven in het tandglazuur, of ontbrekend tandglazuur
-   botontkalking
-   ijzergebrek waarbij ijzerpillen niet helpen
-   leverziekten en galziekten
-   reuma
-   hoofdpijn
-   doof gevoel of tintelingen in handen en voeten
-   glutenataxie (coördinatie is verstoord)
-   vermoeidheid
-   gedragsverandering/ psychische ziekten
-   verminderde vruchtbaarheid
-   minder goed verloop van de zwangerschap

En ook deze klachten wijzen op coeliakie, al komen ze iets minder vaak voor dan bovenstaand rijtje:
-   reflux
-   aften
-   Eosinofiele Esophagitis (voedsel blijft steken in de slokdarm)
-   epilepsie
-   astma
-   nierstenen

Bron: Chicago Celiac Disease CenterCeliac Disease Center, VS

Elk mens is anders. En coeliakie komt bij iedereen ook op een andere manier tevoorschijn. De een heeft een lange waslijst aan klachten, de ander heeft alleen ijzergebrek of hoofdpijn. Geen wonder dat het gemiddeld 13 jaar duurt voordat coeliakie in ons land wordt herkend! Kwamen mensen met coeliakie in het verleden vooral op bezoek bij de internist en de maag-darm-lever-specialist, nu komen ze op allerlei afdelingen van het ziekenhuis terecht. Coeliakie wordt als een ziekte beschouwd die allerlei organen en lichaamsfuncties kan verstoren. En daarmee ook lastiger op te sporen is.   


De relatie tussen leeftijd en soort klachten

Kleine kinderen hebben andere klachten dan volwassenen. Er is een verband tussen de leeftijd waarop coeliakie bij iemand wordt ontdekt en de klachten van die persoon:
Kinderen tot 15 maanden                         100% maagdarmklachten
Kinderen tussen 16 en 36 maanden                        90% maagdarmklachten; 10% andere klachten
Kinderen tussen 4 en 7 jaar                           50% maagdarmklachten; 50% andere klachten
Kinderen vanaf 8 jaar en volwassenen                        28% maagdarmklachten; 72% andere klachten

Er zijn nog enkele trends: er worden meer kinderen op oudere leeftijd gediagnosticeerd en ook meer volwassenen. Daarnaast zag je in het verleden alleen Marsh 3 darmbeschadiging (ernstig beschadigde darmen), nu is het ook Marsh 0, 1 en 2 (lichtere of geen darmschade).

[pianoman]

Interessante informatie tine.

Dat 'unhappy' gedrag, is dat een gevolg van malabsorptie van essentiële voedingsstoffen of heef dat mogelijk ook een andere oorzaak? Ik zou zeggen dat je dat dus ook objectief aan het bloed zou moeten kunnen zien (missen van voedingsstoffen/vitamines?)

Of kan het ook voorkomen dat je door coeliakie depressieve gevoelens ontwikkelt die niet komen door malabsorptie.

Ik merk bij mezelf dat ik soms vanuit het niets me ineens somber of angstig kan voelen. Dat had ik vroeger nooit, en ik ben van huis uit ook een vrolijk en opgeruimd mens. Toch zijn bij mij geen opvallende tekorten geconstateerd. Nu ben ik geen goed voorbeeld, want ik heb nog geen diagnose. Dus... ik ben benieuwd hoe dat zit met mensen die wel de diagnosee coeliakie hebben.

[tine]

Het mechanisme is niet bekend. Ook zonder aantoonbare voedingstekorten kunnen andere klachten in het lichaam ontstaan.

Coeliakie wordt steeds minder als een darmziekte beschouwd. En steeds meer als een auto-immunziekte. En door de verstoring van het immuunsysteem kunnen in het lichaam ook op andere plekken dingen ontregelen.

Naar neurologische aspecten van coeliakie wordt steeds meer onderzoek gedaan. De hersenfuncties kunnen veranderen (geheugen, concentratie) en de zenuwen worden soms anders gereguleerd (doof gevoel, tintelingen, "dronken" motoriek = glutenataxie) zolang mensen met coeliekie gluten eten. Bij deze verstoorde functies zijn niet altijd darmbeschadigingen aantoonbaar.

Ik zet even een tekst van mij over depressie/ angsten bij coeliakie bij een nieuw kopje.

[Elisa2]

Inderdaad heel interesant om te lezen,ik ben ook wel benieuwd naar ieders specifieke klachten na het eten van gluten.

[orionne]

Tine, waar vind jij in de literatuur aanwijzingen, dat coelikakie is gerelateerd met
Eosinofiele oesophagitis (voedsel blijft steken in de slokdarm)..is een vraag he!!

er moet dan een combi aangetoond zijn tussen verhoging van de eos in het bloed, coeliakie en die benauwdheid.

Kan het niet dysfagie zijn??

[tine]

Ik heb er een keer over geschreven, zet het wel bij medisch in een apart kopje.

Wil je zelf zoeken, kijk dan bij pubmed naar celiac disease en EOE.

[annetjetje]

Dag Tine, ben nieuw op dit forum. Echt n goed forum vind ik t. Vroeg me af of jij ook arts bent omdat je veel dingen zegt over ziekte en diagnose enzo

[tine]

Ik ben leek, Annetjetje, maar wel iemand die zich heeft verdiept in coeliakie, ik heb er boeken over gelezen, hou sites bij van buitenlandse coeliakieverenigingen, ga naar symposia en congressen voor maag-darm-leverartsen, volg wetenschappelijke vakbladen, bezoek fabrikanten en ik schrijf het wetenschapsnieuws voor het Glutenvrij Magazine (ik ben tekstschrijver). Ik leer heel veel (ook hier!) en wil mijn kennis graag met anderen delen. Maar heb je diepgaande vragen, dan blijft het advies: raadpleeg je arts.  

[annetjetje]

 je bent echt super bevlogen, ik lees heel veel op t forum wat jij hebt geschreven

[Soophi]

.

[francien71]

Op mijn 20ste ben ik geopereerd aan mijn galblaas, die is toen verwijderd samen met galstenen.
Dit kwam bijna nooit voor op mijn leeftijd

Klopt, ik was met zo'n zelfde operatie de jongste ooit in het streekziekenhuis in Zevenaar. Ik was toen 21jr

[missmimmy]

Ik zet even een tekst van mij over depressie/ angsten bij coeliakie bij een nieuw kopje.

Tine, heb je deze al ergens geplaatst? Ik kan het nl. nergens vinden maar zou het graag willen lezen!

[Soophi]

.

[missmimmy]

Ow, dankejwel! Ik had 't helemaal over het hoofd gezien.

[Sterrenmunt]

Hoi Tine, goed dat je een lijstje neer zet! Ik zit me alleen af te vragen waarom staat anorexia bij de klassieke klachten? Bedoel je niet anorexie: het algemene woord voor een gebrek aan eetlust? En/of bedoel je afvallen/gewichtsverlies, welk er (nog) niet bij staat?
Misschien is er wel een verband met anorexia, dan vraag ik me wel af welk verband dat dan is. Ik heb een vriendin gehad met anorexia. Maar over het algemeen lijkt mij anorexia iets heel anders dan coeliakie. Kan er ook niets over vinden op website van NCV. Wel dat van mensen met coeliakie wordt gedacht dat ze anorexia hebben.. Maar dan hoeft dat toch nog niet zo te zijn lijkt me.